به گزارش صنعت ساختمان، در انواع دستگاهها و سیستمهای صنعتی است و نقش مهمی در کاهش اصطکاک، روانچرخش و انتقال نیرو دارد. خرابی بلبرینگ میتواند باعث کاهش راندمان دستگاه، توقف خط تولید و هزینههای سنگین تعمیرات شود. به همین دلیل شناخت دقیق نحوه تشخیص خرابی بلبرینگ برای تکنسینها، صنعتگران و حتی کاربران عادی اهمیت زیادی دارد. در این مقاله بهصورت کاملاً تخصصی و مرحلهبهمرحله علائم، دلایل و روشهای تشخیص خرابی بلبرینگ را بررسی میکنیم.
علائم اولیه خرابی بلبرینگ
۱. ایجاد صداهای غیرعادی
یکی از اولین نشانههایی که معمولاً توسط کاربران شنیده میشود، صدای اضافی یا غیرطبیعی از ناحیه بلبرینگ است.
این صداها میتواند شامل موارد زیر باشد:
-
صدای سوت کشیدن
-
صدای تقتق یا تیکتیک
-
صدای ساییدگی
-
صدای فلز به فلز
این صدا معمولاً ناشی از سایش ساچمهها، ترک خوردن رینگ داخلی، کمبود گریس یا خوردگی سطحی در بلبرینگSKF است.
۲. لرزش غیرطبیعی دستگاه
افزایش لرزش (ویبره) علامت بسیار مهمی در تشخیص خرابی بلبرینگ است.
این لرزش ممکن است:
-
در سرعتهای بالا بیشتر شود
-
به بدنه دستگاه منتقل شود
-
با صدا همراه باشد
در صنایع حرفهای، با استفاده از ویبره آنالیز میتوان نوع خرابی (سطحی، عمقی، تماس ساچمه با رینگ و…) را تشخیص داد.
جهت استعلام قیمت از نمایندگی SKF استعلام بگیرید
۳. افزایش دمای بیش از حد
یکی از قطعیترین نشانههای خرابی بلبرینگ، گرمای غیرعادی است.
دلایل افزایش دما:
اگر دمای بلبرینگ در هنگام کار بیش از حد معمول باشد، احتمال خرابی بسیار زیاد است.
علائم رفتاری و فیزیکی خرابی بلبرینگ
۴. لقی بیش از حد (Backlash)
لقی یا خلاصی بیش از اندازه در محور یکی از نشانههای جدی خرابی است.
این حالت باعث میشود:
-
محور از جای خود خارج شود
-
لرزش افزایش یابد
-
تماس اشتباه ساچمهها با رینگ اتفاق بیفتد
این مورد معمولاً هنگام بازدید فیزیکی تشخیص داده میشود.
۵. چرخش سخت یا گیرکردن محور
اگر محور دستگاه هنگام چرخاندن:
تقریباً قطعی است که بلبرینگ آسیب دیده و نیاز به تعویض دارد.
۶. تغییر حالت و کیفیت گریس
گریس بلبرینگ اطلاعات مهمی درباره وضعیت آن میدهد.
علائم خرابی در گریس:
-
خروج گریس سیاه یا سوخته
-
وجود ذرات فلزی داخل گریس
-
خشک شدن کامل گریس
-
نشت بیش از حد گریس
این موارد معمولاً به معنای اصطکاک شدید یا خرابی داخلی بلبرینگ است.
۷. مشاهده برادههای فلزی
وجود پودر یا برادههای فلزی در اطراف بلبرینگ نشانهای از:
است و باید فوراً به این موضوع رسیدگی شود.
جهت خرید گریس SKF به این لینک مراجعه نمایید
روشهای تخصصی تشخیص خرابی بلبرینگ
۱. آنالیز صدا (Acoustic Analysis)
در برخی دستگاهها، میکروفنهای صنعتی برای تشخیص نوع و شدت خرابی استفاده میشوند.
این روش برای خطوط تولید بسیار کاربردی است.
۲. ویبره آنالیز (Vibration Analysis)
یکی از دقیقترین روشها در صنایع، تحلیل ارتعاشات بلبرینگ است.
ویبره آنالیز کمک میکند:
-
نوع خرابی
-
درصد آسیب
-
محل خرابی
به طور دقیق مشخص شود.
۳. سنجش دما (Thermal Scanning)
با استفاده از ترمومتر لیزری یا دوربین حرارتی میتوان دمای غیرعادی بلبرینگ را اندازهگیری کرد.
دماهای بالا معمولاً نشانه خرابی اولیه یا پیشرفته هستند.
دلایل اصلی خرابی بلبرینگ
-
روانکاری نامناسب یا کمبود گریس
-
آلودگی بلبرینگ با گردوغبار و برادهها
-
نصب اشتباه بلبرینگ
-
بارگذاری بیش از حد
-
ضربه خوردن در هنگام نصب
-
استفاده از بلبرینگ نامرغوب یا تقلبی
شناخت این موارد از خرابیهای بعدی جلوگیری میکند.
چه زمانی باید بلبرینگ را فوراً تعویض کرد؟
بلبرینگ در شرایط زیر باید بلافاصله تعویض شود:
-
وجود ترک یا شکستگی
-
صداهای شدید و مداوم
-
داغ شدن بیش از حد
-
گیر کردن کامل محور
-
مشاهده براده فلزی در محفظه
-
لقی بسیار زیاد
در این شرایط ادامه کار با دستگاه میتواند باعث آسیب جدی به شفت، گیربکس، موتور و قطعات دیگر شود.
چطور عمر بلبرینگ را افزایش دهیم؟
-
استفاده از گریس باکیفیت
-
سرویس دورهای دستگاه
-
تمیز نگه داشتن محیط
-
نصب صحیح و اصولی
-
انتخاب بلبرینگ استاندارد و اصل
نحوه تشخیص خرابی بلبرینگ یکی از مهارتهای ضروری در تعمیرات صنعتی، خودرو و دستگاههای مکانیکی است. با توجه به علائمی مثل صداهای غیرعادی، لرزش زیاد، افزایش دما، تغییر رنگ گریس، لقی و کاهش راندمان میتوان خرابی بلبرینگ را سریع تشخیص داد. بررسی منظم دستگاه و تعویض بهموقع بلبرینگ، از آسیبهای سنگین به قطعات دیگر جلوگیری کرده و عمر دستگاه را چندین برابر افزایش میدهد.
